Teambuilding is voor vele organisaties een goede manier om mensen beter met elkaar te laten werken. Het gaat dan natuurlijk om het verschil tussen samen werken en samenwerken.
Volgens Van Dale gaat het zelfs om “het creëren van een hecht teamverband.”
Als ondernemer wil je natuurlijk geen geld en tijd van jouw mensen verspillen in een slecht traject, zonder constructieve resultaten. Ben je onderdeel van een team, en moet je van de baas met je collega’s in een teambuilding traject? Dan ben je misschien wel op je hoede. Je weet tenslotte niet 100% wat er gaat gebeuren. Gaan er dingen tegen je gebruikt worden?
Allemaal herkenbare zaken. Hoe ga je wél effectief om met teambuilding? Hoe werkt dat proces? Waar moet je absoluut rekening mee houden? Daar gaat dit artikel over.
Eerst gaan we in op het doel van teambuilding, vervolgens naar een stappenplan voor een effectief teambuildingsproces en tenslotte geven we jou 3 praktische tips waardoor jij nog beter het teambuilding traject kan aanvliegen.
Het Doel van Teambuilding
Elk teambuilding traject heeft 1 groot doel: Het creëren van een sterker en effectiever team, die versneld de gezamenlijke doelen realiseert. Zo simpel kan het zijn. In theorie tenminste. In de praktijk komt er natuurlijk iets meer bij kijken. Oh! Natuurlijk ga je wel eerst met je team bespreken wat het gezamenlijke resultaat is wat je met z’n allen nastreeft. Daarna kun je gaan beginnen met Stap #1.
Stap #1 van een effectief Teambuilding proces: Vertrouwen
Het klinkt ongetwijfeld ontzettend cliché. Tóch is het stap #1 van elk effectief teambuilding proces. Onderling vertrouwen is absoluut fundamenteel als je sterker en effectiever team wilt creëren. Sterker nog – je kunt niet zonder dat vertrouwen. Tevens is het dit onderlinge vertrouwen waar je in het begin de meeste tijd in zult moeten investeren. Vertrouwen is niet iets wat met een sessie of meeting van 3 uur gebouwd wordt. Hier gaat, dag in dag uit, bewuste tijd in zitten. Dat vertrouwen komt te voet en gaat te paard.
Wat ontzettend helpt in het opbouwen van die vertrouwensband tussen collega’s onderling is het leren kennen van je eigen onbewuste gedrag. Op die manier leer je welke impact jouw onbewuste gedrag heeft op anderen. Met wie kun je daardoor goed schakelen, en waarom? En misschien nog wel belangrijker: Op wie heeft jouw onbewuste gedrag een compleet averechts effect, en waarom? Het leren van dit soort onbewuste gedragingen helpt 100% bij het opbouwen van vertrouwen in een teambuilding proces. Het leren kijken door de bril van je collega’s levert altijd begrip op.
Tevens zien we een nieuwe mate van ontspanning in de onderlinge communicatie. De scherpe randjes gaan er van af, als je snapt waarom iemand handelt zoals hij handelt. En dat gaat altijd twee kanten op. Wanneer jij je bewust inspant om iemand beter te leren begrijpen, zal jouw teamgenoot zich ook bewust inspannen om jou beter te leren begrijpen. Pas als dat onderlinge vertrouwen zich heeft opgebouwd, kun je Stap #2 aangaan.
Stap #2 van een effectief Teambuilding proces: Constructief conflict
Wanneer je elkaar vertrouwt, hoort dat ook te leiden naar onderlinge eerlijkheid naar elkaar. Dat wil zeggen: Je bent eerlijk tegen elkaar, omdat je weet dat wát je zegt niet op een onredelijke manier tegen je gebruikt gaat worden. Wanneer dat vertrouwen, en dus die eerlijkheid zichtbaar is, is het team klaar voor Stap #2 in het proces. Die stap is op een constructieve manier conflicten aangaan met elkaar.
“Maar, conflicten zijn toch helemaal niet goed voor het onderlinge proces en de realisatie van doelen?”
Ja, dat zijn ze wel. Mits ze hard op de inhoud zijn, en zacht op de persoon. Het doel van deze conflicten is dat je sneller, met het gehele team, de gezamenlijke doelen realiseert. En daar hebben mensen, ieder vanuit de eigen expertise, andere ideeën over. Daarom is het onderdeel van een effectief teambuilding proces dat je constructief een conflict aan kunt gaan met elkaar. Het houdt dus in dat met elkaar in gesprek gaat over de specifieke invulling van de manier waarop je de gezamenlijke doelen gaat realiseren. Ook ben je bereid om je écht uit te spreken over je eigen mening. Wanneer Stap #2 ‘onder de knie’ is, en er geen kunstmatige harmonie plaatsvindt, kun je als team pas klaar zijn voor Stap #3.
Stap #3 van een effectief teambuilding proces: Commitment
Commitment naar elkaar uitspreken voor de realisatie van de gezamenlijke doelen is natuurlijk essentieel voor een effectief teambuilding proces. Zonder dat commitment zijn er eigenlijk geen gezamenlijke doelen.
Stap #3 is dan ook meer dan het simpele uitspreken van dat commitment. Het gaat een stuk dieper dan dat. Fundamenteel en logisch gevolg van Stap #1 en Stap #2 is dat je elkaar ook gaat leren aanspreken op dat commitment. Zowel positief als kritisch aanspreken. Wat gebeurt er binnen het team als mensen zich afwezig lijken te houden van het proces? Hoe wordt er gekeken naar mensen die niet aansluiten bij de team effort om de gezamenlijke doelen te realiseren?
Binnen een effectief teambuilding proces, waar vertrouwen is en waar conflicten constructief worden gevoerd, is men bereid en vermogend om elkaar aan te spreken op het (gebrek aan) commitment. Onthoud daarom – hard op de inhoud en zacht op de persoon. Maar het kan zeker met een kritische noot.
Ook is een onderdeel dat de onderlinge afspraken, dat commitment, glashelder worden gemaakt. Er kan geen enkele onduidelijkheid zijn over die afspraken. Wie doet ze? Wanneer doet deze persoon iets? Waarom doet de persoon het? En op welke manier gebeurt het? Wanneer is het af? Hoe helpt dit direct aan het realiseren van de gezamenlijke doelen?
Dit zijn de vragen die je jezelf en elkaar moet stellen bij het maken van deze concrete afspraken. Zo blijft het commitment niet individueel, maar wordt het gedragen door het gehele team. En dan ben je klaar voor teambuilding Stap #4.
Stap #4 van een effectief Teambuilding proces: Verantwoordelijkheid
Voelen de individuele collega’s zich verantwoordelijk voor de eigen activiteiten en resultaten?
Mooi. Ben je er dan al?
Nee, zeker niet.
Voelt het gehele team zich verantwoordelijk voor alle activiteiten envan resultaten van de teamgenoten? Dát is van belang.
In een effectief teambuilding proces is tenslotte het gehele team verantwoordelijk. Niet alleen voor het realiseren van die gezamenlijke doelen, maar ook voor het aangehaakt houden van het gehele team in het proces. Als er vertrouwen is om constructief conflicten aan te gaan, zul je zien dat men ook in staat en bereid is om elkaar aan te spreken over het commitment en de verantwoordelijkheden.Gedraagt iemand zich niet zoals jullie met elkaar hebben afgesproken? Dan ga je met die collega in gesprek.
Heeft iemand z’n activiteiten niet gedaan zoals jullie met elkaar hebben afgesproken? Dan ga je met die collega in gesprek.
Zijn de onderlinge resultaten niet zoals jullie met elkaar hebben afgesproken? Dan ga je met elkaar in gesprek.
Verantwoordelijkheid neem je op je, zowel als team als individueel. Daardoor kun je er ook eerlijk in zijn naar elkaar toe.
Stap #5 van een effectief Teambuilding proces: Gezamenlijk resultaat
Daar gaat het tenslotte om. Samen haal je resultaten die je individueel niet had kunnen halen. Het persoonlijke resultaat is hierbij ondergeschikt aan het teamresultaat. Als het goed is, heeft jouw individuele resultaat de gezamenlijke team doelen wel dichterbij gebracht.
1 + 1 = 3. Dat is de essentie van Stap #5.
Vervolgens ben je er natuurlijk nog niet. Wanneer je geen aandacht blijft besteden aan Stap #1 tot en met Stap #4, is Stap #5 ook een continu gevecht. Geen constructief conflict, maar een worsteling waar alle aandacht, energie, en tijd heen zal gaan. Dat is natuurlijk zonde.
Kortom:
Blijf bewust van de verschillende onderdelen van effectieve teambuilding. Weet waarom je het doet, en met welke zaken je rekening moet houden.Deze stappen binnen de piramide van Lencioni zijn je wellicht bekend. Daarom hebben we hieronder een bonus voor je klaar staan!
Om het teambuilding proces effectiever en gemakkelijker te maken, hebben we hieronder 3 praktische tips voor je klaar staan.
BONUS: 3 praktische tips voor effectieve teambuilding processen
Praktische tip 1: Gebruik DISC voor het herkennen van Onbewuste Gedragsstijlen
Het weten hoe iemand zich onbewust gedraagt, wat zijn of haar gedragsstijl is, is fundamenteel. DISC is een uitermate goede tool om erachter te komen wat jouw onbewuste gedragsstijl, hoe dit bij anderen werkt, en de impact die je daardoor hebt op elkaar. Als je weet hoe iemand zich onbewust gedraagt, en wat zijn of haar onbewuste gedragsstijl is, weet je echter nog niet waarom dat zo is. Daarom Praktische tip 2!
Praktische tip 2: Gebruik het Enneagram voor het “Onbewuste Waarom”
De enige reden dat iemand iets doet, is omdat hij of zij ervan overtuigt is dat het waarde heeft. En dat soort overtuigingen zijn lastig te peilen voor mensen.
Ondertussen dicteren deze onbewuste overtuigingen van mensen meer dan 93% van al individuele gedrag. Het geeft effectief antwoord op de vraag “Waarom doet hij dat?” Kennis van het Enneagram geeft je inzicht in de verschillende onbewuste strategieën die mensen inzetten en drijfveren die mensen hebben om doelen te realiseren.
Praktische tip 3: Gebruik pullen voor effectieve communicatie
Constructief conflicten aangaan of elkaar kritisch kunnen aanspreken op commitment en verantwoordelijkheden is nogal wat. Het gebeurt in dat soort situaties ook snel dat mensen zich aangevallen voelen. Ze gaan zich daarom verdedigen. Dit werkt natuurlijk averechts. Hoe communiceer je dan wél effectief, zonder dat men zich aangevallen voelt? Dat doe je door te pullen. Niet jouw punt of boodschap erin pushen, maar een reactie eruit pullen.
In welke Stap van het effectieve teambuilding proces bevindt jij je, met jouw team? Waar zou je nog ondersteuning bij kunnen gebruiken? Laat het vooral weten. We helpen je graag!
Volg het YouTube kanaal van onze CEO Martijn Schaap als je meer wilt weten over het stellen van doelen, succes realiseren, en ondernemerschap!
Geschreven door Stephan Annema, partner bij MartijnSchaap.com.
